Dünya, 21. yüzyılın ikinci çeyreğine doğru, toplumsal ve çevresel krizlerle birlikte, hızla değişen teknolojik gelişmelerin getirdiği fırsatlarla yüzleşiyor. Bu dönüşüm, eğitim sistemlerini yalnızca bir bilgi aktarım platformu olmaktan çıkarıp, geleceği şekillendiren bir araç haline getirme zorunluluğunu beraberinde getiriyor.

OECD‘nin Trends Shaping Education 2025 raporu, eğitim liderleri, politika yapıcılar ve araştırmacılar için kritik bir rehber sunarak, eğitimin küresel trendler doğrultusunda yeniden nasıl tasarlanabileceğini inceliyor.

1. Küresel Çatışma ve İş Birliği: Eğitimin Barış İnşasındaki Rolü

Jeopolitik gerilimlerin ve küresel çatışmaların artışı, yalnızca ekonomik ve politik dengeleri değil, aynı zamanda eğitim sistemlerini de derinden etkiliyor. Göç, iklim değişikliği ve çatışma ortamlarının eğitim üzerinde oluşturduğu baskılar, sistemlerin esnek ve kapsayıcı çözümler üretmesini gerektiriyor.

Göç ve Eğitim

Rapor, 2020’lerin başında göçmen sayısındaki dramatik artışa dikkat çekiyor. İklim değişikliği, çatışmalar ve ekonomik baskılar nedeniyle, milyonlarca insan evlerini terk etmek zorunda kalıyor.

Bu bağlamda:
– Göçmen öğrencilerin topluma entegrasyonu için “uyum sınıfları” ve “çok dilli müfredatlar” uygulanabilir.
– Göçmen çocuklar için kapsayıcı politikalar geliştirilerek, dil bariyerlerini aşmalarına yardımcı olunabilir.

Eğitim liderleri ve öğrenme liderleri, göçmen çocuklara yönelik bireyselleştirilmiş öğrenme programları tasarlayarak, yalnızca akademik becerilerini değil, aynı zamanda sosyal uyumlarını da güçlendirebilir.

Barış Eğitimi

Çatışmaların eğitim üzerindeki etkisi sadece altyapı hasarlarıyla sınırlı değildir; aynı zamanda öğrencilerin ruhsal sağlığını ve geleceğe dair umutlarını da etkiler.

Eğitim, kültürlerarası diyalog ve hoşgörüyü teşvik ederek barışın inşasına katkıda bulunabilir.

Barış eğitimi, müfredata aktif olarak entegre edilmeli ve öğretmenlerin bu konuda profesyonel gelişim fırsatlarına erişimi artırılmalıdır.

2. İş ve İlerleme: Teknolojik ve Sürdürülebilir Bir Geleceğe Hazırlık

Teknolojik gelişmeler ve yeşil ekonomilere geçiş, iş gücü piyasasını hızla dönüştürüyor. Bu değişim, eğitim sistemlerinin bu yeni taleplere cevap verecek şekilde yeniden yapılandırılmasını gerektiriyor.

Teknolojik Dönüşümler

– Yapay zeka (AI) ve otomasyonun yaygınlaşması, birçok mesleği dönüştürüyor. Eğitim, bu teknolojilerin nasıl çalıştığını öğretmenin yanı sıra, eleştirel düşünme ve problem çözme gibi becerileri de geliştirmelidir.
– Sanal gerçeklik (VR) ve artırılmış gerçeklik (AR) gibi teknolojiler, mesleki eğitimde yeni kapılar açıyor. Örneğin, sağlık sektöründe VR kullanımıyla tıbbi beceriler öğretilebilir.

Yeşil Ekonomiler

Sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmak için, yeşil ekonomiye geçiş sürecinde yeni beceriler geliştirilmesi gerekmektedir:
– Yenilenebilir enerji ve çevre teknolojileri için özel mesleki eğitim programları tasarlanabilir.
– Öğrencilerin çevre bilinci kazanması için uygulamalı projeler hayata geçirilebilir.

Eğitim sistemleri, yalnızca teknik becerilere odaklanmamalı, aynı zamanda öğrencilere sürdürülebilir tüketim alışkanlıkları ve çevre dostu bir yaşam tarzı benimsemeleri için rehberlik etmelidir.

3. Sesler ve Hikaye Anlatımı: Dijitalleşme Çağında Eğitim

Dijitalleşme, bilgiye erişim kolaylığı sağlarken, aynı zamanda dezenformasyon ve kutuplaşma gibi sorunları da beraberinde getiriyor. Eğitim, bu zorluklara karşı güçlü bir savunma mekanizması geliştirebilir.

Medya Okuryazarlığı

Rapor, medya okuryazarlığının, dezenformasyon çağında eleştirel düşünmeyi geliştirmek için hayati bir önem taşıdığını vurguluyor.

Öğrencilerin:
– Güvenilir bilgiye nasıl erişeceklerini öğrenmeleri,
– Dijital içeriklerin doğruluğunu değerlendirebilmeleri sağlanmalıdır.

Çeşitlilik ve Dahil Etme

Dijitalleşme, azınlık grupların seslerini duyurması için fırsatlar sunuyor. Ancak, bu çeşitlilik eğitim sistemleri tarafından desteklenmelidir.

Dijital platformlarda kültürel ve dilsel çeşitliliği teşvik etmek için yerel projeler oluşturulabilir. Örneğin, öğrencilerin kendi kültürlerini tanıttıkları dijital sergiler düzenlenebilir.

4. Bedenler ve Zihinler: Sağlıklı ve Dayanıklı Toplumlar İnşa Etmek

Rapor, zihinsel sağlık sorunlarının artışı ve dijital bağımlılığın yükselişi gibi kritik konulara dikkat çekiyor. Bu alanlarda eğitim sistemlerinin rolü yeniden düşünülmelidir.

Zihinsel Sağlık

– Öğrencilerin stres yönetimi ve dayanıklılık becerilerini geliştirmek için okullarda mindfulness uygulamaları ve rehberlik hizmetleri sunulmalıdır.
– Öğretmenlerin zihinsel sağlık konusunda desteklenmesi, bu sorunlarla başa çıkmak için kritik bir adımdır.

Çevresel Farkındalık

Çevre eğitimi, öğrencilerin sadece bilgi sahibi olmalarını değil, aynı zamanda uygulamalı projelerle çevre koruma becerileri kazanmalarını sağlamalıdır.
Özgün Öneri: Okullarda düzenlenen geri dönüşüm kampanyaları, çevre bilincini artırmak için etkili bir araç olabilir.

Sonuç ve Öneriler

OECD’nin Trends Shaping Education 2025 raporu, eğitim sistemlerinin küresel zorluklara nasıl uyum sağlayabileceğine dair güçlü bir çerçeve sunuyor. Ancak bu dönüşümleri başarıya ulaştırmak için, eğitim liderlerinin hem küresel hem de yerel bağlamları dikkate alarak stratejiler geliştirmesi gerekiyor.

Eğitim, yalnızca bilgi aktarmakla kalmamalı; aynı zamanda bireyleri geleceğin karmaşık dünyasına hazırlayan bir araç haline gelmelidir. Eğitim liderleri, değişimin katalizörü olarak yenilikçi politikalar geliştirmeli ve sürdürülebilir bir vizyonla hareket etmelidir.

29 Ocak – 1 Şubat 2025 tarihlerinde Antalya’da düzenlenen “TÜRKİYE’DE VE DÜNYADA ÖZEL OKULLAR ”   temasıyla 23. Geleneksel Antalya Eğitim Sempozyumuna katılım ve katkı sağlayacağım.

Eğitimde gelecek vizyonu arayışımız devam edecektir. Geleceğe inançla…

İlhami Serdar KARAMAN –29.01.2025

x.com/iskaraman

Kaynak:

OECD Trends Shaping Education 2025 https://www.oecd.org/en/publications/trends-shaping-education-2025_ee6587fd-en/full-report.html